Tránh / Giảm thiểu ảnh hưởng của các dạng nứt thường gặp trong vữa lót nền

📅 Cập nhật Bài Viết “ Đặc điểm của sàn bê tông đánh bóng ” lần cuối ngày 28 tháng 09 năm 2022 tại Công ty Giải Pháp về Sàn TKT Floor Thành Phố Hồ Chí Minh

Làm thế nào để tránh, giảm nứt vữa lót nền trong quá trình thi công hoàn thiện sàn là câu hỏi thường gặp nhất khi sử dụng chúng.

Bài viết sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu các tác nhân gây nứt vữa lót nền và cách thức để tránh hoặc giảm thiểu sự ảnh hưởng của chúng đối với sàn hòa thiện cuối cùng.

Các khái niệm lớp vữa lót nền (hay các tên gọi khác lớp láng, lớp vữa lót, lớp vữa láng, vữa lót sàn, vữa lót nền, vữa láng sàn, vữa làng nền) được dùng thay thế nhau trong tài liệu này và đều để chỉ lớp vữa lót nền trong hệ thống thi công sàn.

Xem thêm về: khái niệm lớp vữa lót nền và các đặc tính kỹ thuật của lớp vữa lót.

1. Phối trộn vữa lót nền

Để tránh nguyên liệu không đồng đều và làm yếu kết cấu dẫn tới nứt vữa lót nền Cốt liệu thường là 0-4 mm và được trộn với xi măng theo tỷ lệ 1: 3 hoặc 1: 4 xi măng : cát, tùy thuộc vào yêu cầu cường độ và yêu cầu khô.

Đối với tổng chiều dày lớp vữa vượt quá 50 mm, nên cân nhắc sử dụng cốt liệu 0–8 mm, hoặc lớp láng bê tông mịn, vì lớp nền này ít bị nứt do co ngót và có đặc tính khô được cải thiện. Cốt liệu 0-8 mm có thể mang lại những cải tiến khá đáng kể cho sự co ngót. Cốt liệu càng lớn, càng ít co ngót.

Các loại vữa cán nền sử dụng thêm polyme có thể có độ co ngót thấp hơn nhiều so với các loại vữa không được sử dụng; Độ co ngót của vữa lót nền đóng trộn sẵn cho độ dày 6-50mm đôi khi chỉ là 0,01%, tương tự như vữa nhựa epoxy.

2. Đóng rắn lớp vữa láng nền

Lớp vữa xi măng đóng rắn đầy đủ sẽ làm giảm tác động của co ngót khô đối với ván sàn được áp dụng ở giai đoạn sau và loại bỏ hiện tượng nứt do co ngót nhựa (xem phần tiếp theo).

Chú ý đến việc thực hành bảo dưỡng tốt cũng có thể làm giảm nguy cơ bị quăn (xoắn) ở lớp vữa láng kiểu  “không sử dụng lớp liên kết” và “nổi”, bằng cách giảm sự khác biệt về tốc độ đóng rắn theo chiều dày lớp vữa láng.

• Ánh sáng mặt trời mạnh phải được ngăn chặn chiếu vào bề mặt lớp vữa láng.
• Không được bắt đầu chạy thử hệ thống sưởi sàn và không được phát nhiệt bức xạ cho đến khi độ bền kéo của lớp lót sàn (lớp vữa láng) đủ để chống lại sự co ngót và cho đến khi bay hơi hết độ ẩm còn lại. 

3. Nứt do co ngót

Nứt do co ngót nhựa là kết quả của việc không bảo dưỡng đầy đủ lớp vữa láng (lót) do trì hoãn việc bảo vệ bề mặt lớp láng chống lại tác động làm khô của ánh nắng trực tiếp và / hoặc gió khô, hoặc không thực hiện bất kỳ hành động nào. Việc để vữa và bê tông tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và / hoặc gió khô làm cho bề mặt mất độ ẩm, tạo ra “lớp vỏ”. Ứng suất đóng rắn bên dưới lớp vỏ gây ra vết rách như vết nứt xuất hiện ở lớp bề mặt yếu.

Hình ảnh sau đây là một minh họa về vết nứt co ngót dẻo điển hình. Một số vết nứt do co ngót dẻo có thể xảy ra dưới dạng vết nứt nhỏ, mịn trên bề mặt lớp vữa láng và thường chỉ là vết váng xi măng nào được kéo lên bề mặt trong quá trình tô vữa bằng bay. Điều này không có khả năng gây ra bất kỳ vấn đề nào với độ cứng của sàn và có thể chọn keo dán gạch sẽ giúp giảm ứng lực để thích ứng với bất kỳ chuyển động nhẹ nào.

Một số sản phẩm vữa láng nền tăng tăng cường độ quá nhanh để sử dụng hiệu quả vật liệu đóng rắn và những sản phẩm này chỉ nên thi công khi có thông gió nhẹ và lớp láng không bị ánh nắng trực tiếp chiếu vào.

Lớp vữa lót không đạt được độ cứng nhanh chóng cần được bảo dưỡng bằng màng bảo dưỡng phun được áp dụng hoặc bằng polythene vừa khít. Khi sử dụng polythene, phải cẩn thận bịt kín các cạnh để ngăn không khí chuyển động bên dưới polythene.

Việc bảo dưỡng bằng polythene phải đợi cho đến khi bề mặt của lớp vữa không bị dính. Nhưng trong điều kiện bất lợi, tình trạng của bề mặt lớp vữa lót có thể phát triển quá nhanh đến nỗi không kịp phủ polythene.

Do đó màng bảo dưỡng gốc nước, được ưu tiên sử dụng cho công trình ngoài trời vì nó có thể được phun bằng thiết bị phun ngay sau khi lớp láng nền hoàn thành, giảm nguy cơ nứt do gió làm khô và / hoặc ánh nắng mạnh. Chất bảo dưỡng gốc nước có hiệu quả 50% và có thể không mang lại hiệu quả bảo vệ như màng hiệu quả 90% nhưng điều này phải được cân nhắc dựa trên độ trễ cần thiết trước khi áp dụng màng hiệu quả 90%.

Lưu ý rằng Màng đóng rắn sẽ làm tăng thời gian khô của vữa và khi cần làm khô sớm, Màng đóng rắn nên được loại bỏ sau tối thiểu khoảng 24-36 giờ 200C khi đối với vữa lót đóng rắn nhanh (vữa polyme cải tiến) và lên đến 7 ngày khi đóng rắn đối với vữa lót đóng rắn tiêu chuẩn.

💡💡💡 Có thể bạn chưa biết

“Sữa” (“váng”) xi măng là gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đối với Bê Tông?

Sữa/Váng xi măng là gì?

Váng là do bê tông bị tách nước. Trong trường hợp tách nước, nước chỉ tích tụ ở trên cùng của bề mặt, nhưng trong trường hợp bị lem, cùng với nước một lượng xi măng cũng bám vào bề mặt, tạo thành một lớp xi măng mỏng trên bề mặt. Sự hình thành hồ xi măng trên bề mặt được gọi là lớp “váng” “vữa”.

Ảnh hưởng của việc sử dụng bê tông đối với bê tông?

• Nếu váng được hình thành trong quá trình thi công mặt đường bê tông, bề mặt mặt đường sẽ mất chất lượng chống mòn.
• Váng hình thành trên đường, tạo ra bụi vào mùa hè và bùn vào mùa mưa.
• Váng gây nứt do co ngót.
• Nếu váng được hình thành trên một bậc thang, một mặt phẳng yếu sẽ hình thành và liên kết với bậc tiếp theo

Có thể loại bỏ lớp váng vữa (váng xi măng) bằng cách mài sàn bê tông, phun bi tạo nhám, hoặc axit…

Màng polythene bảo dưỡng bê tông

Màng polythene bảo dưỡng bê tông để quấn và giữ độ ẩm trên bề mặt bê tông sau khi đổ, làm chậm quá trình đóng rắn và giảm nứt chân chim và bong tróc trên bề mặt bê tông.

Bảo dưỡng đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo bê tông hoàn thiện chắc chắn và đạt yêu cầu, đặc biệt khi đổ trong điều kiện nóng và gió. Bề mặt bê tông cần được ngâm kỹ trong nước trước khi dán màng bảo dưỡng lên bề mặt bê tông.

Được sản xuất từ nhựa tái chế chất lượng cao theo đúng tiêu chuẩn dạng cuộn 4m x 50m x 200um

4. Giảm ứng lực/kiềm chế nứt

Lớp lót nền trong các nhịp hẹp dài có khả năng tạo thành các đường ron riêng của chúng, dưới dạng giảm ứng lực nứt, thường kéo dài toàn bộ chiều rộng của nhịp. Các tấm bê tông đặt trong nhà chứa máy bay của các kỹ sư Hoàng gia trong Thế chiến thứ hai được đặt trong các nhịp hình vuông ” Trống-Đặc xen kẽ” với kích thước hạn chế, để đảm bảo rằng ứng suất đóng rắn càng thấp và đều càng tốt và khi các nhịp bị trượt được đặt, ban đầu việc đóng rắn ở các nhịp liền kề đã được thực hiện.

Nguy cơ nứt do ứng suất thấp khi tỷ lệ giữa các nhịp lớp vữa lót không vượt quá tỷ lệ chiều dài: chiều rộng 3: 2, nhưng rủi ro tăng lên với sự chênh lệch về tỷ lệ. Hành lang / lối đi có nguy cơ nứt bên. Các mối nối giữa các nhịp có thể được hình thành bằng cách đặt “Trống-Đặc xen kẽ”, hoặc cắt các đường ron hoặc kết hợp cả hai phương pháp.

Có thể thực hiện cắt đường ron ngang theo chiều rộng của nhịp trong quá trình rải lớp vữa, sử dụng cạnh của phao thép để cắt đến độ sâu ≥ 50% độ dày lớp nền. Sau đó, các vết cắt có thể được lật lên để loại bỏ vết nứt.

Quá trình cắt bằng cưa sớm phổ biến hơn và thực tế hơn khi lớp láng nền không đặt lên các dải (kim loại, nhựa). Nhưng nó có nguy cơ hình thành vết nứt khi quá trình cắt cưa ron bị trì hoãn, đặc biệt là ở những lớp nền nơi bắt đầu ứng suất đóng rắn cao xảy ra sớm hơn nhiều so với dự kiến ​​của nhà thầu.

Các vết nứt giảm ứng suất nhỏ không có khả năng gây ra vấn đề ở các khu vực được trải thảm hoặc phủ bằng sàn đàn hồi như tấm vinyl hoặc vải sơn, nhưng có thể gây nứt gạch và các loại sàn cứng khác. Nên sử dụng màng không tách lớp (uncoupling membrane) cho lớp lót nền ở những nơi cần lát sàn cứng như gạch hoặc lát đá, để tách sàn cứng khỏi lớp vữa nứt.

Trường hợp gạch được thi công trực tiếp lên lớp láng nền, phải cẩn thận để đảm bảo tuân thủ chặt chẽ nhịp lớp vữa láng nền (screed bay) đúng tỷ lệ và các khe hở (bay joints), khe giảm ứng suất (stress relief joints) và khớp chuyển động (movement joints) trong lớp vữa lót nền trùng khớp với khe ron (grout joints) và khớp chuyển động (movement joints) trên gạch.

Có một số vị trí mà các vết nứt liên quan đến ứng suất có thể xảy ra, ngoài các nhịp quá dài, chủ yếu là ở các góc nối lại và các vị trí khác mà lớp vữa có thể bị kiềm chế trong quá trình đóng rắn. Có rất ít việc có thể làm để ngăn ngừa nứt chân chim tại các vị trí của bị ngăn cản, ngoài việc định vị chính xác các khớp cách ly (isolation joints) (có thể làm giảm nguy cơ nứt) tại các đường chu vi lớp láng, bao gồm cột, hố ga, v.v., và định vị vải gia cố thép.

Điều này sẽ hạn chế chiều rộng của các vết nứt sau khi chúng hình thành và nơi lát sàn cứng, nên xem xét việc sử dụng màng ngăn cách (uncoupling membrane).

5. Vết nứt do co ngót khi khô

Chú ý cung cấp đầy đủ các khe nối (bay joints) trong lớp vữa láng nền có thể làm giảm đáng kể sự xuất hiện của các vết nứt do co ngót khi khô và các mối nối trong lớp láng nền liên kết phải trùng khớp với các khớp nối trong nền bê tông càng nhiều càng tốt, để tránh nứt lớp nền do hở các mối nối trên nền bê tông.

Xem Hướng dẫn của FeRFA về Đặc điểm kỹ thuật và Ứng dụng của vữa (5.1 bên dưới) để biết thêm thông tin.

5.1. Kích thước nhịp

Các loại vữa láng mặt nền có liên kết và không liên kết thường được lát trong các dải có chiều rộng khoảng 3 m đến 4 m. Điều này là để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng các thanh gạt vữa xuống hai bên được sử dụng để đảm bảo độ dày chính xác của lớp láng / chiều cao bề mặt. Các nhịp luân phiên được đặt, các thanh được loại bỏ và độ dày của dải chèn/ mức bề mặt sẽ dựa trên các dải đã hoàn thiện ở hai bên.

Các khớp nối giảm ứng lực (Stress relief joints) thường được hình thành cứ sau 5 m – 6 m xuống mỗi dải. Các mối nối như vậy hoặc được hình thành bằng cách cắt bằng bay hoặc cưa cắt lớp vữa đã cứng. Khi chọn cưa để cắt lớp nền, nhà thầu nên xem xét việc cắt lớp vữa lót nền sau khi đổ lớp bao lâu; Các vết nứt giảm ứng suất có thể được hình thành trong quá trình khô nhanh hoặc lớp nền cường độ cao ở giai đoạn rất sớm của quá trình đóng rắn.

Việc bố trí các nhịp như vậy sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố. Trong lớp vữa lót nền liên kết, các mối nối phải theo sát các mối nối trong nền bê tông vì không thể tránh khỏi việc chúng bị hở và gây ra vết nứt trên lớp vữa. Tương tự, không bao giờ được trát các khe co giãn / chuyển động bằng vừa lót sàn.

Trong lớp vữa láng nền kiểu nổi được thiết kế để tiếp nhận sàn cứng, kích thước nhịp thường được giới hạn ở 40 mét vuông và vị trí của các mối nối sẽ phụ thuộc vào cách bố trí của hệ thống đường ống sưởi ấm nếu hệ thống sưởi dưới sàn là lý do để sử dụng lớp vữa lót nền kiểu nổi.

Nếu lát gạch ceramic là lớp hoàn thiện cuối cùng, thì các khe hở trong lớp láng cũng có thể cần phải được đặt cẩn thận để trùng khớp với các khe hở trong hệ thống lát gạch.

Các dải mỏng dài như hành lang dễ bị nứt và nên được bố trí các mối nối giảm ứng suất theo từng khoảng cách, đặc biệt khi lớp láng nền có xu hướng bị hạn chế ở các cửa ra vào và các điểm giao nhau.

Bề mặt mài mòn gốc xi măng (ví dụ như đá nguyên khối) và polyme biến tính nên được xem xét giống như các lớp vữa san phẳng ngoại quan và các mối nối phải trùng khớp với các bề mặt trong tấm bê tông bên dưới.

5.2. Vết nứt

Nứt là do ngoại lực tác dụng lên lớp láng nền vượt quá độ bền kéo tương đối yếu của lớp láng hoặc nội lực bên trong lớp vữa lót nền vượt quá độ bền kéo của nó.

Các lực bên ngoài có thể được tác động bởi chính tòa nhà hoặc các thành phần kết cấu chính của nó. Do đó chuyển động chung của tòa nhà, ví dụ: sự uốn cong của sàn lơ lửng, độ lún của nền móng, sự giãn nở và co lại do nhiệt, có thể tạo ra lực kéo đáng kể lên lớp vữa mà nó không có độ bền kéo để chống lại. Ngoại lực phổ biến nhất là giữa các tấm bê tông chống đất liền kề đang co lại ra xa nhau trong thời gian khô dài. Lớp láng được liên kết với cả hai tấm và liên tục trên mối nối giữa chúng chắc chắn sẽ bị nứt.

Nội lực sinh ra do bản thân lớp vữa cố gắng co lại do mất độ ẩm. Về lý thuyết, khi lớp vữa lót nền kiểu nổi hoặc kiểu không được gắn kết sẽ khô và co lại, các cạnh của lớp láng sẽ di chuyển đều vào trong về phía trung tâm của khu vực và gây nứt. Thật không may trong thực tế, điều này có thể không xảy ra vì quá trình khô và do đó sự co ngót không đồng đều trên toàn bộ khu vực lớp vữa láng nền, hoặc do lớp láng bị kiềm chế ở một hoặc nhiều chỗ.

Việc kiềm chế lớp vữa láng nền, do đó ngăn cản nó co lại đều có thể do một số yếu tố gây ra. Các cột bên trong tòa nhà, các góc thông tầng, hố ga, ống dẫn dịch vụ thường có thể gây kiềm chế. Tuy nhiên, nguyên nhân phổ biến nhất là trọng lượng của bản thân lớp láng và ma sát được tạo ra từ đó tác động lên bất cứ thứ gì đặt lên nó.

Đây là lý do tại sao điều quan trọng là bề mặt tấm bê tông trong lớp vữa láng kiểu không liên kết càng nhẵn càng tốt. Cần hiểu rõ rằng cốt thép trong lớp láng sẽ không ngăn được nứt. Nó chỉ giới hạn chiều rộng vết nứt. Vết nứt sẽ được bắt đầu từ rất lâu trước khi cốt thép có thể phát huy tác dụng.

Bài viết trên đây TKT Floor đã cung cấp kiến thức cơ bản nhất về cách chống co ngót và nứt lớp vữa lót nền. Bài viết tiếp theo chúng tôi sẽ đi chi tiết về hướng dẫn thi công lớp vữa lót nền.

Có thể bạn quan tâm các bài viết liên quan

• Khái niệm vữa lót nền và nên bê tông: https://13.215.255.106/phan-biet-san-be-tong-va-lop-vua-lot-san/
• Thông số, đặc tính kỹ thuật của vữa lót nền: https://13.215.255.106/4-yeu-cau-ky-thuat-vua-lot-nen/
• Xem thêm các bài viết khác tại đây.

Công ty giải pháp sàn công nghiệp TKT Floor

📞 Số điện thoại di động: 09.05.356.285

☎️ Số điện thoại cố định: 028.66.830.930 – 028.66.830.931

📧 Email: info@13.215.255.106 – Website: https://13.215.255.106/

📺 Youtube: https://www.youtube.com/channel/UC8_fgvlxqKdGG57pNPjpnyw

📰 Fanpage: https://www.facebook.com/tktfloor/

🏢 Địa chỉ: Số 9, đường 28, P. Bình Trưng Tây, Q.2, TP Hồ Chí Minh.

Hãy Gọi Chúng Tôi – 100% Miễn Phí – 100% Hài Lòng

Nguồn: Giải pháp sàn cứng TKT Floor